Son Onyıllarda Türk Dış Politikası 1991 2015

Türkiye için 1991 yili, uluslararasi sistem açisindan 1945 yilina benzer bir kopus, ikinci bir paradigma degisikligi noktasidir. 1991 sonrasi dönemde uluslararasi sistemde meydana gelen radikal degisme, bloklarin ortadan kalkmasi ve bölgeselligin giderek önem kazanmasi; teknolojideki ve özellikle de iletisim teknolojisindeki basdöndürücü gelisme ile beslenen, toplumsal yasamin hemen her boyutunda kendisini hissettiren küresellik ve karsilikli bagimlilik olgularinin yeni döneme damgasini vurmasi gibi gelismeler, tüm diger ülkelerin oldugu gibi Türkiye'nin dis politika ortaminda da ciddi degisikliklere neden olmustur ve halen de olmaktadir.

Her seyden önce, ülke dis politikasini belirleyen dis dünyaya iliskin degiskenler alisilagelmisin disinda çesitlenmistir. Yaklasik elli yil, genellikle, ülke dis politikasini NATO-Varsova Pakti ikileminin mercegi ile gören Ankara bu perspektifi terkederek küresel ve bölgesel politikalari bagdastirmak gibi zorlu bir sorunla basbasa kalmistir. Komsu cografyalarda ortaya çikan yeni devletler, yeni yapilanmalar, bazen ülke dis politikasina degerlendirilebilir zenginlikler katmakla beraber bazen de çeliskilerin, çapraz baskilarin kaynagini olusturabilmektedirler.

Iste Türkiye böyle bir uluslararasi zeminde bulunmaktadir. Ileriye dönük olarak, Türkiye'nin bu gelismelerin disinda kalmasi, kendi içine kapanmasi ihtimali oldukça düsüktür. Dolayisiyla ülke dis politikasinda akilcilik süreklilik gösteren en temel öge, degisim ise iç politikanin çesitli inis çikislarindan çok dis dünyada yukarida belirtilen türdeki gelismelere göre belirlenen bir olgu olmalidir.