Osmanlıda Siyaset Ve Diplomasi

Osmanli’da Siyaset ve Diplomasi

Sosyal ve kültürel tarih yazimindaki büyük parlamalara ragmen siyasi tarih yaziminin önemini devam ettirmesi oldukça dogaldir. Çünkü toplumsal ve kisisel hayat renklense, ilgi alanlari çesitlense bile, dünya kamuoyunu en çok mesgul eden meseleler hâlâ siyasidir. Dolayisiyla ilkçagdan günümüze degismeyen en temel insan hikâyesinin, siyaset ve iktidar mücadelesi oldugu söylenebilir ve bu, dogal olarak, siyaset ve diplomasi tarihinin asla önemini kaybetmeyecegini gösterir. Siyasi tarihin bu gücü, ayni zamanda, çesitli araçlarla dünya insaninin gündelik gündemini mesgul eden ulusal ve uluslararasi düzeydeki iktidar çatismalarina dayanmaktadir.

Trump ile Clinton arasindaki rekabete sahne olan ABD baskanlik seçimleri, yalnizca bir devletin kim tarafindan yönetilecegini degil, ayni zamanda dünyanin nasil sekillenecegi, devletlerarasi iliskilerin nasil biçimlenecegi ve basta Suriye, Filistin ve Irak olmak üzere dünyanin çesitli yerlerindeki sicak gelismelerin nasil bir yola evrilecegi konularini da öne çikarmakta ve tüm dünya tarafindan merakla takip edilmektedir. Türkiye’de büyük bir siyasal ve toplumsal travmaya yol açan 15 Temmuz darbe girisimi, ayni zamanda küresel bir çekismenin parçasi olarak tarihe geçecektir. Suriyeli göçmenlerin kamuoyuna yansiyan fotograflari; dünyanin ücra bir kösesinde televizyon karsisinda oturan siradan insanlari, istemeseler bile, bir biçimde siyasetle ilgilenmeye yönlendirmektedir. Suriye’deki gelismelerin yeni bir dünya savasina yol açacagi korkusu ise büyük bir kabusa dönüsmüs durumdadir. Tüm bu gelismelerin analizi, ancak geçmis tecrübelerin anlasilmasiyla mümkündür ve denilebilir ki geçmis her devirde o devrin öncelikleri ve ihtiyaçlari dogrultusunda yeniden yazilmaktadir.

Anadolu, Ortadogu, Afrika, Avrupa ve Karadeniz gibi oldukça genis bir cografyada yüzyillarca hâkim ve etkili olmus bir devletin tarihi, aslinda bir dünya tarihidir. Bu sebeple günümüzde Suriye, Irak, Kafkasya, Kuzey Afrika, Balkanlar ve Anadolu’da yasanan siyasi ve toplumsal krizler, dogal olarak, tarihçileri, siyaset bilimcilerini ve diplomasi tarihçilerini Osmanli dönemine yönlendirmekte ve Osmanli siyaset tarihini arastirmaya icbar etmektedir. Hatta geçmis yüzyillardan günümüze uzanan çizgide; Osmanli cografyasi üzerine kapsamli, çok boyutlu ve disiplinlerarasi ciddi arastirmalarin yapilmasi bir zorunluluk haline gelmektedir.