Resuli Sözlüğünün Türkçe Söz Varlığı

Bu çalismada Yemen’de hüküm sürmüs Resûlî Hanedanligi’ndan gelen ve Yemen’in altinci sultani El-Melikü’l-Efdal el-‘Abbas b. ‘Alî (1363-1377) tarafindan XIV. yüzyilda yazilmis Arapça bir antolojinin (Fu?ûl Mecmû’a fi’l-envâ’ ve’z-zurû’ ve’l-?i?âd) içerisinde yer alan yirmi sayfalik (186-206) alti dilli bir sözlük olan Resûlî Sözlügü’nün Türkçe söz varligi dizin-sözlük biçiminde ortaya konulmaya çalisilmistir. Çalismanin temelini Peter B. Golden’in editörlügünde ve Tibor Halasi-Kun, Peter B. Golden, Louis Ligeti, Edmund Schütz ve Thomas T. Allsen’in katkilariyla 2000 yilinda yayimlanmis The King’s Dictionary-The Rasûlid Hexaglot: Fourteenth Century Vocabularies in Arabic, Persian, Turkic, Greek, Armenian and Mongol adli eser olusturmustur.

2008 yilinda yukarida zikredilen çalismayi inceleme firsati buldugumuzda bilhassa Türkçe söz varligina ait pek çok kelimenin okunusunda ve anlamlandirilmasinda eseri hazirlayanlarla farkli bir takim görüsler tasidigimizi gördük. Bu farklilasmadan hareketle metni Arap harfli orijinalinden gözden geçirerek ve metnin Latin harflerine aktarilmis biçimiyle de karsilastirarak bastan sona okuduk. Kendi okuma ve anlamlandirma denemelerimizi ortaya çikararak bunlarin bir kismini 4-5 Mayis 2009 tarihlerinde Kayseri’de düzenlenmis olan IV. Klasik Türk Edebiyati Sempozyumu’nda bildiri olarak sunduk. Ardindan bu bildiri metnini 2012 yilinda Dil Arastirmalari dergisinin 10. sayisinda makale olarak yayimladik. Bu hususta daha önce 2001 yilinda Dankoff ve Schönig, Golden’in editörlügünde yayimlanan çalisma için bazi degerlendirmeleri ve okuma önerilerini de içeren birer tanitma yazisi yazmislardi. Bütün bu hususlar ile bahis konusu olan eserin söz varliginin ülkemizde yeterince istifade edilemiyor oldugu yönündeki kanaatimiz bizi böyle bir çalismayi yapmaya sevk etti.