Modern Avrupa Halkları Tarihi

Halklarin Gözünden
Avrupa’nin Son 600 Yilinin ve Devrimlerinin Öyküsü

Tarihi kim yapar? Kütüphaneleri dolduran ciltlerce kitaba göre reformu din adamlari, cografi kesifleri seyyahlar, endüstri devrimini dâhiler, savaslari komutanlar yapmistir; hak ve özgürlükler aydinlarin, monarsilerin yikilmasi burjuvazinin, ülkelerin refahi yöneticilerin basarisidir. William A. Pelz Modern Avrupa Halklari Tarihi’nde bu geleneksel anlatinin karsisinda durarak halklarin tarihin nesnesi degil öznesi oldugunu savunuyor.

Peki ya halk? Halk bu gelismeleri nasil ele aliyordu? Halk ne düsünüyordu? Halk nasil hissediyordu? sorularina cevap ararken ortaçagdan günümüze Avrupa’nin yasadigi radikal dönüsümü sinifsal çatismalar ekseninde ele alip üreten, sömürülen, isyan eden kadin ve erkeklerin hikâyesini anlatiyor. Derebeylerinin ilk gün hakkina karsi çikan köylülerden dünya savasi cephelerinde vatanperverligi reddeden askerlere uzanan bir direnis hatti çizen Pelz, halklarin pasif ve itaatkâr oldugu önyargisina karsi koyuyor. Köylü ayaklanmalarini, fabrika isgallerini, genel grevleri, kadin hareketlerini tarihin motoru olarak kabul ederken Brecht’le ayni soruyu soruyor:

Kim insa etti Tebai’nin yedi kapisini?
Kitaplar krallarin isimleriyle dolu.
Krallar mi tasidi sanki
Yontulmamis dev kayalari?