Küresel Tarihçe, 1945 79

Iktisat biliminin ve toplumcu düsüncenin üretken kalemlerinden ODTÜ Iktisat Bölümü Emekli Ögretim Üyesi Prof. Oktar Türel, yeni kitabinda 1945-79 dönemindeki uluslararasi ekonomik gelismeleri inceliyor. Türel’e göre siyasal iktisada ilgi duyanlar için bu dönem iki açidan önem tasiyor:
Yikilmis bir uluslararasi ekonomik düzenin yeniden yapilandirilarak islerlige kavusturulmasi ve öncesi ve sonrasina kiyasla, bu dönemde gerçeklesen ekonomik gelismenin çok hizli olmasi. Uluslararasi düzenin ciddi kriz esiklerine yaklastigi günümüz sartlarinda 1945-79 dönemi deneyimlerinden ögrenilecek çok sey oldugunu ortaya koyan kitap, iki temel kisimdan olusuyor. Görece kisa olan birinci kisim, söz konusu dönemin siyasal “arka plani”ni betimliyor. Okura, siyasal/ekonomik etkilesim baglantilarini kavramasi için rehberlik eden bu kisimda bes bölüm yer aliyor: Iki kutuplu uluslararasi siyasetin olusumu; Truman Doktrini ve Marshall Plani; kapitalist “merkez”de emekçi sinif hareketlerinin güç yitirmesi; I. Soguk Savas ve “Üçüncü Dünya”daki gelismeler. Kitabin daha hacimli olan ikinci kisminda ise uluslararasi ekonomik gelismeler ana çizgileriyle inceleniyor. Yine bes bölümden olusan bu kismin ilk bölümünde, II. Dünya Savasi’nin ardindan yapilanan uluslararasi ekonomik kurumsallasma anlatiliyor. Ikinci ve üçüncü bölümler, sirasiyla, kapitalist “merkez” ve “çevre”de baslica ekonomik gelismeler ile iktisat politikasi yönelimlerinin gözden geçirilmesine odaklaniyor. Savas sonrasindaki basat Keynes’gil paradigmanin 1968-79 alt-döneminde gerçeklesen çözülüsü, dördüncü bölümün konusunu olustururken, besinci ve son bölümde ise bu çözülüse “çevre”nin ne tür tepkiler vererek uyum sagladigi ele aliniyor. Yakin tarihte yasanan iktisadi ve siyasal gelismeleri, kapitalizmin paradigma degisikliklerini ve “merkez/çevre” iliskilerini, bugüne etkileriyle birlikte kavramak için çok önemli bir kaynak...