Bilimsel Araştırma Süreçleri

Yöntem, bilimsel bilgi elde etme sürecinde, arastirmacilara arastirmanin nasil yapilmasi gerektigini sistematik olarak sunan bir yol haritasidir. Yöntem, nasil sorusuna yanit verirken, arastirma teknikleri ise bu amaca ulasmak için kullanilan araçlarin tümüdür. Yillar önce Atatürk Üniversitesi için yazdigim yöntemle ilgili bir bölüm, bu çalismanin ilham kaynagi olmustur. O zaman fark ettim ki; Ilahiyat alaninda çalisan akademisyen ve akademisyen adaylarinin oldukça fazla bilgi birikimleri ve ulasabilecekleri pek çok kaynak vardi. Ancak yaptigim pek çok makale ve tez degerlendirmelerinde, ayrica sosyal bilimlerde bizzat girdigim yöntem, teknik ve etik derslerindeki gözlemlerimde dâhil, akademisyenlerin ve akademisyen adaylarinin sosyal bilim mantigini, yöntemini ve tekniklerini ya taklit yoluyla kullandiklarini, ya da neredeyse hiç bilmeden yol almaya çalistiklarini gördüm. Bunun yaninda, sadece bir kisminin farkinda olarak çalismalarini yürüttügünü tespit ettim. Oysa yapilan her bir çalismanin mutlaka bir yöntemi olmali, bir bilimsel gelenege yaslanmali veya onu elestirmeyi amaçlamasi gerekir. Iste bilimsel arastirma süreçleri kitabinin en temel amaci; arastirmaya giden bu yolda tikali olan dehlizleri bir bir açarak tünelin sonuna varmaktir diyebiliriz. Aslinda yolun tikali olmasi, bastan bilimsel tutum, yöntem ve nasil arastirma yürütülecegi bilgisinin olmamasindan ya da bilgiyi arastirma sürecine uyarlayamamaktan kaynaklanmaktadir. Sonuç olarak yürünecek bu yol, kisa ve bir anda bitecek bir süreç degildir; aksine bilimde varilan her asama, uzun bir yolculuktaki konaklama yeri gibidir.