Toplumsal Sınıfların Psikolojisi

Daha evvel sosyolojiye yaptigi en önemli katki olan Kolektif Bellek adli çalismasini yayimladigimiz Maurice Halbwachs’in sosyolojik ve psikolojik perspektifleri harmanladigi bir baska önemli çalismasini Türkçeye kazandirmanin mutlulugunu yasiyoruz.

Bu çalismasinda Halbwachs okurunu toplumsal dünyanin içinde bilimsel bir geziye davet ediyor. Bu gezide “insanin, hayvanat bahçesindeki kafeslerin içindeki yirticilar ya da bir akvaryumun camlarinin arkasindaki bölmelere kapatilmis deniz hayvanlari gibi temsilleriyle” degil; dogal yasam biçimleri içindeki insanin kendisiyle karsilasilacaktir. Bu dogal yasam biçimleri “toplumsal bir tabiat olan insan tabiatini tüm içgüdüleri ve egilimleriyle birlikte ortaya koyacaktir”. Kitapta farkli beserî gruplar ele alinirken “bu topluluklar içinde hangi kolektif temsillerin hâkim oldugu, kuvvetlerinin ve yayilma alanlari ile sinirlarinin ne oldugu” anlasilmaya çalisilmaktadir. Söz konusu kolektif temsiller, ayni zamanda içinde bulunduklari iliskiler baglaminda incelenmekte, bunlarin toplumsal evrimin farkli asamalarina tekabül edip etmediklerini sorgulanmakta ve böyle bir karsilastirmadan yakin gelecek hakkinda tahminler çikarilmaktadir. Halbwachs’in saiklerin kolektif biçimlerine iliskin incelemesi, toplum içinde yasayan insanlara dayatilan çerçeveler içinde en genis, en dogal ve en az yapay olan seklinde niteledigi “toplumsal siniflar” çerçevesinde sürdürülmektedir.