Goriot Baba / Ciltsiz

Honoré de Balzac (1799-1850): 19. yy Fransiz edebiyatinin büyük ismi. Edebi kariyerine oyun yazarak basladi, aldigi elestiriler neticesinde romana yöneldi. Yirmi yilda 85 romani tamamladi, öldügünde arkasinda 50 roman taslagi birakti. 1830 yilinda kurmaca eserlerini Dante’nin Ilahi Komedya’sina atifla Insanlik Komedyasi basligi altinda topladi. Bir kismi zamanla edebiyatin arketiplerine dönüsen 2000’i askin karakter yaratti, tüm bu karakterleri önyargidan uzak analitik bir yaklasimla, toplumsal sinifindan yalitmaksizin ele aldi. Ilk kez 1834 yilinda Revue de Paris’de tefrika edilen Goriot Baba, Insanlik Komedyasi’nin Töre Incelemesi ayaginda Paris Yasamindan Sahneler basligi altinda yer alir. Yoksul düsmüs eski tüccar yasli Goriot’nun sefaleti, istiraplari ve yalnizligini merkeze alan roman, paranin insanlik durumu üzerindeki nüfuzunu babalik müessesi, insani zaaflar, gösteris budalaligi üzerinden son derece trajik bir olay örgüsü ile gözler önüne serer. Kendi antitezlerini, yani anlaticinin yer yer öfkeli ve alayci tavrinin cisimlestigi Vautrin’i, Paris sosyetesine gözünü dikmis, hirsli ancak naif hukuk ögrencisi Rastignac’i da içinde barindiran bu burjuva cehennemi, Goriot Baba’ya dek hiç bu denli çarpici bir üslupla tasvir edilmemistir.