Mihail - Modern Klasikler 197

Panait Istrati, Adrien Zograffi’nin yaşamına ayırdığı yapıtlarında Mihail ’e özel bir önem vermiştir. Adrien’i ilk bakışta çarpan, daha sonra derin bir bağ kurduğu Mihail, arkadaşlık kavramını cisimleştiren bir karakter olarak edebiyat tarihindeki yerini almıştır. Görünüşüyle tezat arz eden bilgeliği, kurduğu çok katmanlı ilişkiler, ondaki bu manevi zenginliğin dışavurumudur. İbrail kentinde başlayan bu dostluk, Istrati’nin her zaman hayranlıkla betimlediği bir halklar ve kültürler şöleni eşliğinde genişleyecektir. Adrien, kişiliğini resmi eğitimde değil, Rumlar, Ruslar, Romenler arasında dokunan canlı ve gerilimli bir kültürde devinerek bulur. Istrati, başyapıtı sayılan Mihail ’de insanların haysiyet, dostluk, paylaşım gibi değerleri kendiliğinden biçimde nasıl ürettiklerini her zamanki ustalığıyla gösterir.