Evcilleşmiş Beyin

Insan beyni, 20.000 yili askin bir süredir hacminin bir tenis topu kadarini kaybetti: Tarihöncesinde yasamis atalarimizin beyni bizim beynimizden büyüktü. Bu garip bir durum, çünkü evrimin büyük bölümünde insan beyni büyümüstü. Son asamada gerçeklesen bu küçülme, bilim, egitim ve teknolojinin ilerlemesiyle beynin de büyüyecegi varsayimina aykiri görünüyor: Zeki yaratiklarin büyük beyinli oldugu düsüncesi yanlis olabilir. Öte yandan, büyük beyinli hayvanlarin sorun çözmede daha basarili oldugunu biliyoruz. Nitekim insan beyni, gövde büyüklügüne göre olmasi beklenenden yedi kat daha büyüktür ve günümüzün karmasik yasamiyla bas edebilme yetenegimiz, gittikçe daha akillilastigimiz varsayimini dogruluyor. Ama, beynimizdeki küçülme, daha büyük beynin daha fazla zekâ anlamina geldigi ve bizim tarihöncesi atalarimizdan daha akilli oldugumuz görüsüne aykiri düsüyor.Bu durumda, insan zekâsinin gelisimiyle ilgili varsayimlarimizin çogu temelsiz demektir. Örnegin, Tas Çagi'nda yasamis atalarimizin bizden daha geri olmalarinin gerektigi. Onlar da bizim kadar akilli olabilirler. Çünkü, dünya konusundaki bilgimizin çogu, kendi çabalarimizdan çok baskalarinin deneyimlerinden kazanilmistir. Insan beyni evcillestigimiz için küçülmüs olabilir: "Evcillestirme hayvanlarda küçük beyinlere yol açmakla kalmaz, ayni zamanda düsünme biçimlerini de degistirir." "Çagcil uygarlik, bir tür olarak birdenbire daha kavrayisli hale geldigimiz için ortaya çikmadi, daha çok, evcillesmenin bir yan ürünü olan bilgi paylasimindan miras edindigimiz teknoloji ve bilgi birikimini gelistirmeyi ögrenmemiz sayesinde olustu. Uzun çocukluk dönemi bilgiyi bir kusaktan digerine aktarmak için yararliydi, ama baslangiçta evrimin bu yönde ilerlemesinin nedeni oymaktaki herkesle anlasmayi ögrenebilmemizi saglamakti. Ortak zekânin gelisimine olanak saglayan, birlikte uyum içinde yasamayi ögrenme dürtüsü idi, tersi degil. Bilgiyi paylasarak illa ki daha kavrayisli degil ama daha egitimli olduk."(Tanitim Bülteninden)