Matematiksel İmha Silahları Büyük Veri, Eşitsizliği Nasıl Artırıp Demokrasiyi Tehdit Ediyor

Algoritma çaginda yasiyoruz. Yasamlarimizi etkileyen kararlar –okula gittigimiz yer, araba kredisi alip almadigimiz, saglik sigortasi için ne kadar ödeyecegimiz– insanlar tarafindan degil matematiksel modeller tarafindan veriliyor. Teoride bunun daha fazla adalet saglamasi gerekir çünkü bu sekilde herkes ayni kurallara göre degerlendirilmis olur, dolayisiyla önyargi ortadan kalkar.

Cathy O'Neil, aslinda bu durumun tam tersinin yasanmakta oldugunu söylüyor. Bugün kullanilan modeller, seffafliktan

ve tartisilabilir olmaktan çok uzaklar. En rahatsiz edici olansa, ayrimciligi güçlendirmeleri...

"Demokrasi için zehirli bir kokteyl" yaratan Büyük Veriler’in karanlik tarafina hos geldiniz!

Hem birey hem de toplum olarak gelecegimizi sekillendiren kara kutu modellerinin; yani "matematiksel imha silahlari"nin özgeçmisleri nasil siraladigini, kimlere nasil kredi verdigini (veya vermedigini), çalisanlari nasil degerlendirdigini, seçmenleri nasil hedefledigini ve sagligimizi nasil izledigini göz önüne seren O’Neil, modelcileri ve politikacilari algoritmalarla ilgili daha fazla sorumluluk almaya davet ediyor.

Yine de günün sonunda, hayatlarimizi yöneten modeller hakkinda daha fazla bilgi sahibi olmak bize kalmis. Matematiksel Imha Silahlari zor sorulari sormamiza, gerçegi ortaya çikarmamiza ve degisim talep etmemize yardimci olacak.