Hadis

Hz. Peygamber’e (s.a.) nispet edilen sözlerin veya fi il, takrir ve ahvale iliskin bilgilerin rivayet edilmesiyle birlikte, hadisin bilgi alani haline gelme süreci baslamistir. Haberin aslina uygun olarak nakledilme zarureti, rivayetin usul ve kaidelerinin belirlenmesini gündeme getirmis, bu yüzden hem ravinin hem de nakledilen haberin durumuna iliskin tespitler yapilmistir. Fitne hareketleri ile baslayan hadis uydurma faaliyetleri ile hadislere farkli yaklasan çesitli ekollerin tesekkülü, hadisçileri rivayet ameliyesini disipline etmeye sevk etmistir. Öte yandan dil, fikih ve kelam gibi disiplinlerde üretilmis yöntem ve bakis açilari hadis çalismalarinin kavramsal çerçevesine ve sistematik yapisina kavusmasina katki saglamistir. Kisacasi, hadis, vârid oldugu erken dönemde kisisel ihtiyaç ve ilgi çerçevesinde ele alinirken, rivayetinin baslamasiyla birlikte denetleme mekanizmalari isletilmis; ravi ve mervîde olmasi gereken özellikler belirlenmistir. Ilerleyen dönemlerde, temelde hadislerin sihhati ve anlasilmasi genel basliklari altinda toplanabilecek tartismalar, hadis merkezli pek çok kavramin olusmasina, bilgi alanlarinin tesekkül etmesine ve çok sayida eserin telif edilmesine zemin hazirlamistir.

Bugün hadis ilminin, temel parametrelerinden sapmadan daha dinamik bir alan olarak degerlendirilmesi, yeni veriler isiginda zenginlestirilmesi icap etmektedir. Hadis El Kitabi’nin plan ve muhtevasi, öncelikle ilahiyat fakülteleri hadis anabilim dallarinca lisans düzeyinde okutulan ana derslerin içerikleri dikkate alinarak olusturulmustur. Bununla birlikte eserde lisansüstü düzeye hitap eden bazi bölümlere de yer verilmistir. Eserin, sözü edilen içerigiyle genel bir müracaat kaynagi olma noktasina yaklastigi söylenebilir.