Prens

Rennaissance ruhu içinde prenslere tavsiyeler seklinde regimine principum adi verilen birçok kitap yayimlanmistir; ancak belki de hiçbiri Machiavelli’nin PRENS’i kadar sarsici etki yaratmamistir. Hemen her dönem kitap üzerine yogun tartismalar yasanmis, Machiavelli’nin PRENS’te tarif ettigi ahlaki kayitsizlik, hiç hak etmedigi halde kötü bir etiket gibi üzerine yapisarak günümüze kadar gelmistir. Machiavelli’nin, kimi zaman tiranligin destekçisi oldugu yönündeki düsüncelerin hedefi olmasi da düsündürücüdür.

Machiavelli’nin PRENS’i yogunlasmis bir cumhuriyet idesidir; bir ayagi dogada, bir ayagi toplumda duran devletin kendisidir. Halkinin özgürlügüne bagli oldugu oranda özgürdür; ama halka borcu olmadigi halde ortak iyiyi amaçlamasi onun erdeminden kaynaklanir. Prens, bir tiran degildir; sahip oldugu Virtù ona iktidarin yolunu açar, düzenledigi yasalarla ülkesinin özgürlügünü saglar; bu sayede kazandigi ihtisam, halkinin ihtisami olur. O, ya bir ülkenin ilk kurucusu olarak dogru yasalarla özgürlügün kalici temellerini atan kurtaricidir; ya da çöküntü içindeki toplumun karmasik siyasal iliskileri içinden kendi iktidar yolunu açan reformcudur.

Her iki durumda da elindeki temel güç, Talih’i bastan çikaracak olan Virtù’sudur.

Çevirisi, Allan Gilbert’in Ingilizce metni üzerinden yapilan ve Gilbert’in dipnotlariyla zenginlesen PRENS, kitabi tamamlayici nitelikteki Piyade Için Bir Gereklilik ve Bir Pastoral: Ideal Hükümdar metinlerini de içermektedir.