Nikolay Gogol

Dünya edebiyatinin gelmis geçmis en büyük dehalarindan biri olarak kabul edilen Gogol, yalnizca Rus edebiyatinin kaderinidegistirmedi, ayni zamanda pek çok yazara da ilham kaynagi oldu. Gogol, bir mizah yazari olarak ünlendi, “gerçekçi” olmaklayaftalandi ama aslinda hiç anlasilmadi. Nabokov, bu zihin açici çalismasinda Palto, Burun, Müfettis, Ölü Canlar gibi ünlü, ama aslinda okundukça kesfedilen Gogolyapitlarini inceliyor. Gogol’ü nasil anlayabilecegimizi gösteriyor. Edebiyatin ne oldugunu ve ne olmadigini bu metinlerden yolaçikarak kendi alayci, zeki üslubuyla sorguluyor, sorgulatiyor. “Puskin’in nesri üç boyutludur; Gogol’ünki ise en azindan dörtboyutludur. Çagdasi olan, Öklid’i yerle bir edip, Einstein’in sonradan gelistirecegi kuramlarin çogunu bir asir erken kesfeden matematikçi Lobaçevski’yle kiyaslanabilir. Gogol’ün Palto’da sergiledigi sanat, paralel dogrularin kesismekle de kalmayip, solucan gibi kivrilabileceklerine, karmakarisik hale gelebileceklerine isaret eder; … kendi kendimizle vardigimiz fizik ötesi uzlasimlarin da var olmadigi Gogol’ün dünyasinda, bütün bunlar gayet tabii sekilde olup biter.”