Hayat Ve Toplum Üstüne Düşünceler

Chamfort, Fransa’nin devrim öncesi yillarini, Eski Rejimi, içerden ve dikkatle gözlemleyen, hem siyasal ve hukuksal yapiyi, hem de toplumu, en agir sekilde hicveden bir gözlemci. Hayat ve Toplum Üstüne Düsünceler’de yazar, en radikal anlamiyla bir toplum, uygarlik ve ahlak elestirisi yapiyor. Bu niteligiyle Fransiz aydinlari arasinda kendine özgü bir yere oturan yazarin aforizma ve anekdot formundaki bu eseri bize zaman zaman Montaigne’i hatirlatacak, bazen de Camus’yü çagristiracak.
Aforizma zor bir tür; kissadan hisse çikarma amaçli yaziliyor. Tek atimlik barut gibi. Sözcüklerin iyi seçilmesi önemli. Karsit görüslerin gözetilmesi, denge tutturulmasi önemli. Chamfort bu anlamda türün en basarili ve özgün örneklerinden birini veriyor. Chamfort’un Düsünceler’inde sadece aforizmalar yok, anekdotlar da var. Aforizma ustasi olarak yazar, çogunlukla kural koymak, bütün baglamlar için geçerli savlar, tezler üretmek çabasinda. Chamfort, anekdotlarinda ise XVIII. yüzyil sonu Fransiz toplumuna ayna tutuyor. Bu ayna, gerçegi çarpitmadan, oldugu gibi yansitiyor.
Yazar, bir tarihçi titizligiyle öykünün baglamina sadik kaliyor ve bazen çok ilginç ayrintilar veriyor. Genel geçer bir formül olusturmak yerine, var olan durumu saptayarak, okuru konu hakkinda düsünmeye sevk ediyor. Okur, bu eserde Fransiz edebiyatinin en özgün yazarlarindan biriyle tanisirken hem hayat ve toplum üstüne yeniden düsünmek, hem de dönemin Fransiz toplumuna içerden bakmak firsatini bulacaktir.