Halk Anlatılarının Yeniden Yazımı Sürecinde Tepegöz 1923 2018

Antik bir mitolojik karakter olarak tarihle efsanenin bulanik bir esikte birbiriyle kaynasmasindan çok önce yaratilan Tepegöz, Dede Korkut boylari içinde olaganüstü motiflerle süslü anlatilarin en tanidik ve Iskoçya’dan Türkistan’a kadar genis bir cografyada sözlü gelenege ait pek çok varyanti bulunan evrensel figürüdür. Türk milletinin maddi ve manevi degerlerinin önemli bir katalogunu sunan Dede Korkut Kitabi’nin kesfinden sonra yapilan ilk çalismalarda bile özne odur ve bu incelemelerde meshur Yunan Polyphemos’una kaynaklik eden eski anlatinin Oguz öyküsü oldugu savunulmustur.

Ahmet Özgür Güvenç, arkaik çaglardan bu yana islenen, mitos ve masallarin yogurdugu Tepegöz’ün çagdas macerasini bize anlatiyor. Metinlerarasi iliski biçimleri ve halk anlatilarinin yeniden yazilmasi süreçlerinde, asil metin olan Basat’in Tepegöz’ü Öldürmesinin kültürel ve tarihsel yönleriyle ele alindigi kitapta, bu olaganüstü anlati temelinde bilhassa Ziya Gökalp’in Altin Isik’taki ilk nazma çekme çalismalarindan baslayarak 1923-2018 yillari arasinda, bazilari dil ve sekil yönünden orijinal metinlerden ayrilip bazilari dil ve sekil haricinde içerik bakimindan da farkliliklar göstererek masal, hikâye, efsane, roman, siir, tiyatro metni, çizgi roman ve çizgi film senaryosu formlarinda ortaya konan metinler incelenmis, böylece bir halk anlatisinin zaman içinde ugradigi dönüsümler ortaya konulmustur.