Ölmeyi Öğrenmek

Roy Scranton, Irak’ta bir Amerikan askeri olarak savasa taniklik etmis, nihayetinde ‘eve döndügünde’ ordudan ayrilip sivil itaatsizlikte karar kilmis bir yazar. Ancak yazar, ‘evde’ felaketin bu kez baska bir yüzüne, yakin gelecegine taniklik eder: Ölmeyi Ögrenmek. Kitap 2015’te City Lights’tan yayimlandiginda, ABD’de uzun süre çoksatanlar listesinde kalmayi basarmis bir çalisma. Ölmeyi Ögrenmek, karbon kapitalizminden politik ekolojiye, antropolojiden insanligin ve doganin yok edilen gelecegine dair bir manifesto niteliginde. Savas karsiti eski bir asker olarak Savas Pornosu adli bir roman da kaleme almis olan Roy Scranton, bu kitapta ‘ölmeyi ögrenmeyi’ bir kabullenme olarak degil, ama tüm felaket senaryolarinda bir yasama biçimi olarak ele aliyor.

Ölmeyi Ögrenmek (Uygarligin Sonu Üzerine Düsünceler), toplumu ve insanligi bekleyen felakete ve yeni yasama dair essiz bir karsi anlati.

Ne savunma bakanliginin dogal kaynak savaslarina nasil hazirlanacagi, ne Manhattan’in sular altinda kalmasinin hangi yöntemlerle engellenecegi, ne de Miami’nin ne zaman terk edilmesi gerektigi Antroposen’de karsilasacagimiz meselelerin en önemlisi, bunlardan hiçbiri degil. Elektrikli araba kullanmak, klimalari kapatmak ya da uluslararasi anlasmalara imza atmak da en önemli meselemizi çözmeyecek. Çünkü en önemli meselemiz felsefi bir mesele: Uygarligimizin zaten yok olmus oldugunu kabul etmek.


Montaigne’e göre Felsefe yapmak, ölmeyi ögrenmektir. Eger gerçekten felsefe yapmak ölmeyi ögrenmekse, insanligin en felsefi çagina girmis bulunuyoruz. Zira ölmeyi ögrenmek, Antroposen’deki en temel meselemiz. Yalniz tek bir farkla: Birey olarak degil, uygarlik olarak ölmeyi ögrenmemiz gerekiyor.

Eger Antroposen’de yasamayi ögrenmek istiyorsak, önce ölmeyi ögrenmemiz gerekecek.