Yolcu Ve Köylü

Elinizdeki kitapta, büyük yazarin, hayatinin son dört yilinda yazdigi on hikayeyi bulacaksiniz. Hikayelerin tümü gerçek olaylara dayaniyor; hatta belki kimini ani yahut anlati olarak nitelemek daha dogru. Ilk hikâye, Polonya’nin 1830-1831’deki basarisiz kalmis bagimsizlik savasinin kahramanlarindan bir Leh asilzadesi olan Migurskiy’in trajedisini anlatacak size; bu yillarda Rus edebiyatinda genellikle olumsuz karakterler olarak çizilen Polonyalilara, uzun ve firtinali hayati boyunca halklarin çektigi acilara kayitsiz kalmayan Tolstoy’un olumlu yaklastigini göreceksiniz. Ne var ki, hükümdari yerden yere vuran ve halka, üstelik sadece Rus halkina degil, belli ki bütün halklara hürriyet isteyen yazarin ahlak anlayisinda ilerici ve gerici unsurlarin yan yana var olmasi da sasirtici. Yeni bir Hiristiyanlik vaaziyla iç içe geçmis bu anlayis, Köyde Üç Günde oldugu gibi, bir yandan toprakta özel mülkiyetin tümden kalkmasina dayanan yeni bir toplum çagrisi yaparken, bir yandan da halkin faydalanamayacagi teknolojik gelismelerin gereksizligi iddiasina ve kati bir ahlak anlayisina dayanir. Ama onun düsünsel tutarsizliklari bir edebiyatçi olarak büyüklügünün yaninda hiç de önemli degil. HY