Notlar İç Savaş Üzerine

MÖ 49 yilinin henüz ilk günlerinde Roma Cumhuriyeti, bir iç savasa girmek üzereydi. Roma’nin en kuvvetli ve büyük iki devlet adami ve askeri olan Gaius Iulius Caesar ile Gnaeus Pompeius Magnus’un çarpisacagi yaklasik bir buçuk yillik bu sürede yasananlar, daha önce sekiz sene geçirdigi Galya’da oldugu gibi notlar tutan Caesar’in aktarimiyla günümüze kadar ulasmistir. Eser, 49 yilinin ilk günleriyle baslayarak 48 yilinin yaz aylarinda zuhur eden Pharsalus Muharebesi’nden sonra Misir’a kaçan Pompeius’un burada öldürülmesi ve Iskenderiye Savasi’nin baslamasiyla son bulur.
Roma’nin yasayacagi bu ikinci iç savas ilk olarak yalnizca Caesar ve Pompeius’un savasi degildir ve birçok soruna dayanir. Savasin baslamasindan önceki yillar ve genel olarak Romalilarin yüzyillardir yasadigi sinif çatismalari ve diger sorunlar böyle büyük bir iç savas çikarmasa da zaten halihazirda toplumda büyük ayrismalara ve kutuplasmalara yol açmaktaydi; 49 yili bu sorunlarin artik bardagi tasirdigi bir yil olmustu. Bununla birlikte bu iç savas, hiç süphesiz büyük güç elde eden demokrat Caesar ile asil aristokratlarin ve onlarin adami ve temsilcisi Pompeius’un savasidir.
Bu eser, Latince’den Türkçeye ilk defa çevrilen bir çeviri olmasi yaninda ayrica, iç savas önceki durumu açiklama gayesi güden bir çalisma olarak düsünüldü. Roma Cumhuriyeti’nin son yillarina dair önemli sorun ve tartismalarin ele alinmasiyla birlikte çözüm ve yorum odakli bilgiler aktarilmaya çalisildi. Acaba birbirleriyle savasanlar halkçilar ve aristokratlar miydi, yoksa kibirli devlet adamlari mi?