Tarihte Usul / Bütün Eserleri 2

Tarihte Usul aslinda tarihçilikte yaraticiligi ögrenme yollarini gösterir bize. Bu yöntemleri Zeki Velidi Togan Istanbul Üniversitesi’ndeki derslerinde (1929-32 ve 1939’dan sonra) ele almis ve 1950’de yayimlamistir.

Alaninda Türkçe yazilmis ilk ve en yetkin eser olma özelligini koruyan Tarihte Usul, ögrencileri ve okuyuculari uluslararasi düzeyde orijinal eser ortaya çikarmanin gerekliligi ve önemi konusunda yüreklendirmekte ve yönlendirmektedir.

Bu eserde, tarih arastirmalarina baslarken yaraticilik (“yaratma zihniyeti”), itina, dikkat ve titizligin gerekli oldugu örneklerle gösterilir. Yazar demokratik ve özgür bir ortamda gelistigini düsündügü yaraticilik zihniyetinin ancak yaratma metotlarini ögrenerek elde edilebildigini vurgular. Bu metotlardan birisi de akilcilik ve Bati’nin elestiri (“tenkidi fikir”) gelenegidir; bunlari hakkiyla ögrenenler ayni yöntemleri Bati’yi elestirmek için de kullanabilirler.

Itinali bir sekilde arastirma ve inceleme usullerini “disiplinler arasi” bir yaklasimla ele alan eser, okuyucuyu bu yollari gelistirenlerin fikirleri ve felsefi görüsleri ile de tanistirmaktadir. Kitabin ikinci kismi bugünün veri tabani niteligine sahip bilgi ve kaynaklardan olusur.

Tarihte Usul, Zeki Velidi Togan’in eserlerini ortaya çikarma usulü konusunda da bizi aydinlatmaktadir. Konular önce ögrencilere ders olarak sunulmus, onlarin görüsleriyle yogrulan malzeme daha sonra kitaplasmistir. Bilimsel çalismalariyla taninan Zeki Velidi Togan her seyden önce bir ögretmendir ve ilk baskisi 1950’de yapilmis olan bu eseri de ögrencilerini düsünerek hazirlamistir.