Paulo Freire Diyaloğun Pedagojisine Giden Yol

Paulo Reglus Neves Freire (1921-1997) 20. yüzyilin en büyük ve etkili egitim düsünürlerinden biri olarak kabul edilir. Freire'nin Brezilya'da ortaya çikan ve dünyanin pek çok bölgesinde hayat bulan egitim düsüncesi, ölümünün (2 Mayis 1997) ardindan yaklasik yirmi yil geçmesine karsin günümüz egitim dünyasini hala tüm canliligiyla aydinlatiyor. Kitaplari yeniden basiliyor, yazilari birçok dile çevriliyor, yasami, eserleri ve egitim yöntemi üzerine yeni çalismalar yapiliyor.

Freire'nin egitim düsüncesi ve kendi adiyla anilan yöntemi Brezilya'da baslayan ve ardindan dünya geneline yayilan yetiskin okuma-yazma çalismalari üzerinden sekillenmistir. Bu nedenle Freire'nin düsüncesinin gelisiminde onun okuryazarlik deneyimleri kilit önemdedir ve bu yüzden onun okuryazarlik anlayisini tümüyle betimlenmeden onun düsünsel evreni tam anlamiyla anlasilamaz. Okuma-yazma çalismalarinda gelistirdigi yaklasimi toplumsal dönüsüm, baski biçimleri ve bunlar için egitimin sundugu olanaklar üzerine odaklanmistir. En genelde Freire'nin okuryazarlik ve halk egitimi anlayisi, toplumsal esitlik için halk örgütlenmesi olarak degerlendirilebilir. Buradan da anlasilacagi üzere, onun düsüncesinde egitim, siyasal alandan bagimsiz degildir. Egitimsel olan ile siyasal olan arasinda güçlü bir bag vardir ve bu nedenle Freire, egitimin yansiz olamayacagini ifade eder. Ona göre biri yansiz bir egitimden söz ediyorsa aslinda egemen olandan yana oldugunu ifade ediyordur.? Freire'den elestirel pedagoji akimina kalan en büyük mirasin kisaca “egitim yansiz degildir” saptamasi oldugu söyleyebilir.