Fütühatı Mekkiyeden Tavsiyeler

“Cenâb-i Hak için güçlük yoktur, sivrisinegi yaratmakla Ars’i Âlayi yaratmasi arasinda fark yoktur. Düsünülse, sivrisinegin yaratilisinda çok büyük hikmetler ve kudretler vardir. Sivrisinegin cesedi ile filin cesedi arasinda yaratma bakimindan hiçbir fark yoktur. Yaratan için endise ve engel yoktur. Düsünen bunu kolayca anlar. Düsünmeyen zâten hiçbirsey anlayamaz. “Hayvanin hepsi hayirdir.” buyuruldu. Hayasi olan insan kolay kolay günah isleyemez. Bilhassa ahirete imani olan bir kimse kolay kolay günah isleyemez. Hayasi olmiyanin dünyasi da, âhireti de haraptir.”

Müellifin kitabina “Fütûhat-i Mekkiye” demesinin hikmeti, mânevi bir kanaldan aldiginin isaretidir. Zaten kendisinin kesif sahasi çok genistir. Isâret ettigi mânâlar ilk anda anlasilmaz, fakat tevil etmek suretiyle kolayca anlasilacagina süphe yoktur. Ancak süphecilige kayarak yapilan mütâlâalardan bir netice çikmayacagi açiktir. Sade bir fikir ve saglam bir kafa ile müzakere yapilirsa anlasilamayacak bir cihet kalmaz. Çünkü onun kitaplarinin çogu ilhama dayanmaktadir. Muhyiddin-i Arabî gibi insanlarin eserleri okunurken insan hem dünyasindan geçer ve hem de mânevi bir zevk aldiginin farkina varir.