İktisat Ve Ahlak

Ilk bakista iktisat ile ahlâk arasinda yakin bir iliski oldugu düsünülmeyebilir. Ancak yakindan bakildiginda bu iki bilgi alaninin da insanin yararina olanin belirlemesini konu edindikleri görülür: Ahlâkli olmak da, iktisadî düsünmek de kisinin yararinadir. Ayrica, iki farkli bilgi alani olmasina karsin iktisat ve ahlâk döngüsel bir iliski gösterir. Bir yandan bireylerin "iktisadî" olarak nitelenen ilisikleri arttikça, hem mevcut ahlâk kurallarina baglilikta, hem de yeni ahlâk kurallarina olan ihtiyaçta bir artis ortaya çikar. Bu baglamda dogrudan, ya da dolayli biçimde, piyasa yoluyla daha çok insanla "fayda" iliskisi kuran bireylerin ahlâkî yükümlülüklerinde de, hem düzey hem de kapsam olarak degisimler gözlenir. Bu sekilde piyasa faaliyetleri ahlâkin evrensellesmesine katki saglar. Öte yandan ahlâk kurallarina siki sikiya bagli bireyler de, islem mâliyetlerini düsürerek piyasa sistemine etkinlik kazandirirlar. Kisaca, piyasa, ahlâki evrensellestirir; ahlâk da islem mâliyetlerini düsürerek piyasanin etkinligini artirir. Iktisat ve Ahlak bunun nasil gerçeklestiginin mekanizmalarini irdelemektedir.