Gölgeye Övgü

Tüm dünyada oldugu gibi Japonya’ya da modernizm sadece yeni fikirleri ve teknigiyle degil, zevkleriyle de gelir: Renkler hiç olmadigi kadar parildar, mekânlar güçlü isiklarla aydinlanir, esyadaki yasanmislik izleri birer birer kaybolur. Yazdigi her metinde Dogu-Bati sorunsalini bir sekilde dert edinen Tanizaki, tüm bunlari basit bir moda degisikligi olarak tanimlayip geçmez: Dünyayi algilamanin ve yasamanin bu yeni biçimiyle sert bir hesaplasmaya girer. Tanizaki gibi bir dehanin bu hesaplasmaya dair söyledikleri, sadece bir begeni dönüsümünün degil, modernizm tecrübesi yasamis her kültürün ortak macerasi olarak da okunabilir.

Gölgeye Övgü, gölgenin (ve onun estetiginin) Japon kültüründeki yerine atfedilen bir methiye olmanin yani sira gittikçe rüküslesen, ince zevklere sirtini dönen günümüz dünyasindan bakinca bir agit ayni zamanda; kör edici isiklar altinda kaybolmaya yüz tutmus bir mirasa agit…

“Neden karanlikta güzellik arama egilimi sadece Dogulularda bu kadar güçlüdür? […] Bana göre biz Dogulular, içinde bulundugumuz sartlardan hosnut olmayi amaçlayip elimizdekilerle mutlu oldugumuz için karanliktan sikâyet etmek yerine bunun bir çaresi olmadigini kabullenip isik azsa azdir der, karanlik üzerine düsüncelere gömülür ve karanligin içindeki dogal güzelligi kesfederiz.”

“Bu kitabi her okudugumda içim Tanizaki’ye bir kez daha büyük bir hayranlikla doluyor.”