Yeraltından Notlar

Yirminci yüzyil edebiyat ve felsefe tarihinde Yeraltindan Notlar kadar büyük etki yaratmis, sik referans gösterilmis ve üzerinde durulmus çok az metin vardir. Yeralti Adami kisa sürede çagdas kültürün söz haznesinin ayrilmaz bir parçasi oldu ve Hamlet, Don Quixote, Don Juan, Faust gibi ölümsüz kahramanlar arasinda yerini aldi. Nietzsche felsefesi, Freudizm, ekspresyonizm, sürrealizm, varolusçuluk gibi pek çok çagdas düsünce akiminin taraftari Yeraltindan Notlar’in adsiz kahramanini kendi yandasi olarak gördü.
Hem felsefi ve politik bir polemik metni, hem toplumsal bir hiciv, hem de nörotik bir bireyin psikolojik tahlili olan Yeraltindan Notlar, Dostoyevski’nin olgunluk dönemine ait büyük ideolojik romanlarinin âdeta bir girisi, prelüdüdür. Burada ortaya atilan pek çok soru ve tez, Suç ve Ceza, Budala, Ecinniler, Delikanli ve Karamazov Kardesler romanlarinin konularini olusturacaktir.
Nuri Yildirim’in Rusça aslindan yaptigi yepyeni çeviriyle Yeraltindan Notlar, okunmayi hak eden kitaplardandir.
Bildiginiz gibi, akil güzel bir seydir, beyler, buna süphe yok, fakat akil yalnizca akildir, o kadar! Insanin yalnizca düsünme, akil yürütme melekesini kullanmasina firsat verir, onu tatmin eder; halbuki arzu bütün bir hayatin, yani, akliyla, dürtüleriyle, hevesleriyle bütün bir insan hayatinin tezahürüdür. Gerçi hayatimizin bu tezahürü kismen degersiz, sefil bir görünüm sergileyecektir, ama ne olursa olsun yine de hayattir, sadece bir karekök alma islemi degildir.