Muhayyelat

Muhayyelat, yazarin Hayal adini verdigi üç büyük bölümden meydana gelir. Birinci Hayal’de, kadinlarin vefasiz oldugunu düsündügü için evlenmek istemeyen Kamercan adindaki sehzadenin Çin sahinin güzel kizi ile evlenmesi anlatilir. Ikinci Hayal’de, Ebu Ali Sina’nin Cevad’i ilim ve marifet yolunda yetistirmesi hikâye edilir. Bu bölümde insan-i kâmil olmak için sirri açiklamamak, nefsine hâkim olmak gerektigi vurgulanir. Üçüncü Hayal’de ise tamamen tasavvufi ask konusu ele alinir. Seyh Izzeddin Misir hükümdari Naci Billah’a, önce mecazi aski yasatir, daha sonra onu hakiki aska ulastirir.
Muhayyelat, Aziz Efendi’nin olaganüstü güçler, huru­filik, simya, cifr, büyü, mistik âlem, tilsimlar ve gerçek hayattan al­digi olaylarla kendi hayatindan da izler tasiyan farkli bir eserdir. Tanzimat roman ve hikâyesine zemin hazirlayan eserler arasindaki önemi dolayisiyla Türk Klasikleri arasinda farkli bir yere sahip ol­dugu söylenebilir. Türk edebiyatinda çagdas hikâyecilige geçisin ilk örnegi sayilan Muhayyelat’i okurlarimizin begenerek okuyacaklarini umuyoruz.