İktidardan Sürgüne Antakyada Bir Ayan Ailesi

18. yüzyil, Osmanli Devleti’nde merkeziyetçi yönetim anlayisindan uzaklasilarak tasrada Ayanlik geleneginin uygulandigi bir dönemdi. Bu dönemde artik Osmanli topraklarindaki kazalarda Ayanlar yerel yönetici yetkisiyle devleti temsil ediyordu.
18. yüzyilin ortalarina gelindiginde Halep Eyaleti’ne bagli Antakya kazasi da Ayanlik kurumunun tipik bir örnegini sergilemekteydi. Bu çalismada Antakya kazasi özelinde Kara Ibrahim Aga ile baslayan, oglu Fethullah ve yegenleri Kara Süleyman ve Kara Ismail ile devam eden kudretli bir ayan ailesinin kendine özgü var olma serüveni ele alinmistir. Kara Ibrahim Aga’nin Antakya ayani iken kendi konaginda hunharca katledilmesi, ayan ailelerinin nüfuzlarini devlete karsi kullanma ihtimalinin olmasi hasebiyle devlet tarafindan yürütülen sorusturmalardan bir türlü netice alinamamasi bu sürecin sadece küçük bir parçasi. Kitapta Antakya özelinde bir ayan ailesinin dogusu, güç kazanmasi ve devlete bas kaldirisi, 18. yüzyil tipik mütegallibe-ayan öyküsü, Antakya Ayani Fethullah Aga ve ailesi örneginde akademik bir yaklasim ve akici bir üslupla ele alinmistir.
Prof. Dr. Songül Çolak