Azerbaycan Türkiye Stratejik Ortaklığı Tarihi Ve Güncel Boyutlar

Türkiye-Azerbaycan stratejik ortakligindan sürekli bahsedilse de, elinizdeki kitap bu iliskileri “stratejik ortaklik” kavrami çerçevesinde bütün boyutlari ile ele alan ve inceleyen ilk kitaptir. Kitapta Türkiye-Azerbaycan stratejik ortakligi tarihî, kültürel ve etnik boyutlari dikkate alinarak iki ayri dönemde incelenmistir:

20. yüzyilin basindan itibaren 1920`ye kadar olan dönem ve 1991-2018 arasi dönem. Iki ülke arasindaki bugünkü stratejik ortakligin tarihî boyutunu ele almadan degerlendirmek eksik bir yaklasim olacagi için bugünkü Türkiye-Azerbaycan stratejik ortakligina bakis XIX. yüzyilin sonu XX. yüzyilin baslarindan baslatilmistir. Çünkü, iki ülkenin milliyetçi-muhafazakâr aydinlari arasinda XIX. yüzyilin sonu, XX. yüzyilin baslarinda yasanan entelektüel etkilesimin daha sonra Azerbaycan Halk Cumhuriyeti ve Osmanli iliskilerine etkileri bugünkü Türkiye-Azerbaycan iliskilerinde kendini hissettirmektedir. Kitabin birinci bölümü bu anlamda iki ülkenin stratejik ortakliginin tarihi temellerini kapsamaktadir.

Azerbaycan 1991 yilinda yeniden bagimsizligini kazandiktan sonra iliskiler hizla geliserek stratejik ortaklik boyutuna ulasti. Taraflar arasinda 1997 yilinda imzalanan "Stratejik Isbirligi Hakkinda Bildiri", 2001 yilinda imzalanan "Derinlestirilmis Stratejik Isbirligi Hakkinda Bildiri" ve 2010 yilinda imzalanan "Stratejik Ortaklik ve Karsilikli Yardimlasma Hakkinda Anlasma" iki ülke arasinda stratejik ortakligin belgeleri olarak bilinmektedir. 2007 yilinda kurulan Üst Düzey Askeri Diyalog ve 2010 yilinda kurulan Yüksek Düzeyli Stratejik Isbirligi Konseyi ortaklarin askeri, dis politika ve bölgesel politikalarda stratejik hedeflerini karsilikli bilgilen, uyumlastirma ve koordinasyon saglama imkânini vermistir.

Türkiye ve Azerbaycan iliskileri, Ankara ve Bakü`nün son dönemlerde artan bölgesel ve küresel önemleri nedeniyle sadece iki devlet arasindaki iliskiler anlamina gelmemektedir. Iki devlet arasinda ortaya çikan stratejik ortaklik, Orta Asya-Güney Kafkasya-Karadeniz-Akdeniz bölgesinde gelisen olaylara bir cevap mahiyetindedir. Bu baglamda bu kitap sadece iki ülke arasindaki iliskileri degil, yukarida bahsi geçen bölgesel olaylarin anlasilmasi açisindan da önemli bir muhtevaya sahiptir.