Asker Doğmayanlar

Hangisi daha cesur olan? Savasan mi yoksa savasmayi reddeden mi?

Milyonlarca okura ulasan Çizgili Pijamali Çocuk kitabinin yazari John Boyne'nun kaleme aldigi Asker Dogmayanlar, savasin dayattiklarina direnen bir avuç vicdani retçinin askla, ölümle ve cesaretle sinanan onurlu hayat mücadelesini sayfalarina tasiyor.

Daha fazla can almak ile korkaklik ekseninde sikisan ''erkeklik'' olgusunu, cephelerde yasanan kimi yakinlasmalarin yarattigi utanç, inkâr ve suçluluk duygulari üzerinden irdeleyen bu çokkatmanli roman, savasin sinirlari zorlayan sartlari altinda insan olmanin anlamini sorguluyor.

Savasa ''karsi'' savasanlarin hayalleri ve tutkularindan beslenerek lirik bir anlatim tutturan yazar, insanligin kirilgan gerçekligini, toplumlardaki kaosu dizginlemeye yarayan ahlaki ve vicdani yaptirimlarin önlenemez sonuçlariyla paralel bir sekilde anlatmaya çalisiyor.

Çocuk yasta evinden kovulan, Birinci Dünya Savasi'nda Fransa'nin kuzeyinde Almanlara karsi savasan Tristan Sadler'in elinde, Mirian Bancroft'a ulastirmak istedigi mektuplar vardir. Ancak silah arkadasi, dostu ve karsiliksiz aski Will'in ablasi Mirian ile bulusmasinin altinda yatan tek sebep bu degildir. Er Bancroft'un ölümünün ardindaki sir, Tristan'in içini kemirmektedir, belki de bu bulusma bir tür itiraf niteligi tasiyacak, böylece bir anlamda af dileyebilecektir.

Dünya tarihinin dönüm noktasi bir savas, birbirlerini ''amaçsizca'' öldüren insanlar, ''savasçi erkek'' kavramina uymadiklari için korkaklikla ve hainlikle suçlanan mahkûmlar… Öte yandan benligine direnerek arzularina hükmetmeye çalisan özgür ruhlar, cephelerde filizlenen duygusal yakinlasmalar, inkâr ve utanç duygulariyla örülü intikam hissi…

Savas edebiyatina kattigi onlarca eserle türün en yetkin yazarlarindan birine dönüsen John Boyne daha önce anlatilmaya hiç cesaret edilmemis, alisilmisin disinda bir savas hikâyesi anlatiyor.


''Korkaklar, yüreksiz olur. Ben yüreksiz degilim, ilkeli bir insanim. Arada fark var.''