İnsan Ahlakının Doğal Tarihi

Insan ahlakinin evrimi iki adimda gerçeklesti. Baslangiçta doga kosullari nedeniyle, ilk insanlar isbirligine gitmezlerse yok olacaklarini gördü ve bu isbirligini düzenli hale getirmek için yeni bilissel yetenekler gelistirdiler. Riskleri en aza indirmek için her kosulda birlikte hareket edip, güven, saygi ve sorumluluk üzerine kurulu ikili ortakliklar yarattilar.

Insan gruplari kalabaliklasip isbölümü daha karmasik bir hal aldiginda ikinci adim atildi. Üyelerinden sadakat, uyum ve kültürel aidiyet bekleyen farkli kültürel gruplar ortaya çikti. Yeni kültürel gruplarin içinde y er alan modern insanlar bu kez dogru ve yanlisa iliskin nesnel normlar yarattilar.

Bu sürecin sonucu olarak, günümüzde insanlar hem ikili iliskilerinde hem de ait olduklari topluluk içinde belli ahlak kurallarina uymayi -zaman zaman bu kurallari ihlal etseler bile- kaçinilmaz bir zorunluluk olarak görüyor.

Insan Ahlakinin Dogal Tarihi, ahlak psikolojisinin evrimine iliskin ayrintili bir degerlendirme sunuyor. Pek çok önemli arastirmaya imza atmis gelisimsel psikolog Michael Tomasello, primatlar ile insan çocuklari karsilastiran çok sayida deneyin verilerine dayandirdigi bu çalismasinda, insanin isbirligi konusunda nasil gelistigini ve sonunda ahlaki bir tür haline geldigini ortaya koyuyor.

Michael Tomasello, Leipzig'deki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nün esyöneticisi ve Duke Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nde ögretim üyesi.