Dünden Bugüne Dünya Destanları

Dünden Bugüne DÜNYA DESTANLARI “Sözlü gelenegin bir ürünü olarak dogan, antik dönemdeki örneklemeleriyle, ilkleriyle anilan epik siirler, mitolojiler ve bu kitapta bulacaginiz birçok cografyada, farkli kültürlere ait farkli zamanlarin büyük anlatilari olan destanlar… Bir toplum için; içerisinde, bugünkü terminolojiyle tarih, cografya, teoloji, antropoloji, sosyoloji, mitoloji, arkeoloji, fi loloji ve edebiyati barindiran, genel terminolojiyle ortaya çiktigi kültürün büyük bir yansimasi olan, insanoglunun en önemli kültürel miras gelenegi...
Destanlarin diger edebi örneklerden ayrilan önemli özelligi ve belki de en önemli farki, en eskilerini özellikle de Gilgamislari, Ilyadalari, Aeneaslari düsünecek olursak yüzyillarca aktarilan görsel bellegi ile birlikte süre gelen isitsel bellegi sayesinde kendi türlerini besleyen en önemli kültürel aktarim olmasidir. Biz bilim insanlari bugün bu gelenegi, dilimizin refl eksi olarak özellikle de öncül örnekleri, daha geç örnekleri ile birlikte “destan” kelimesi ve/veya terimi ile karsilamaya çalisiyoruz. Peki, yaklasik 2500 yil önce ismi konan bu anlati biçimi, ne kadar yaraticilari tarafindan da destan olarak isimlendirilmistir. Hangi destan yaraticisi anlatmak istedigini, bugünkü “destan” kelimesi karsiligi için hazirlamistir. Peki, hangi destan yaraticisi ve yaraticilari belli edebi kurullara uyarak bir destan olusturmustur. Homeros mu? Vergillius mu? Yoksa Dante mi? Yoksa Sümer Halki mi? Hint halki mi? Türk Halki mi? Bunun yanitini vermek objektif her birey için aslinda basittir. Çünkü hiçbir destan yazildigi zaman destan olmamistir.
Kulaktan kulaga, gözden göze, beyinden beyine aktarilan bir kültürel miras oldugu sürece olusturanlardan çok sonra “destan” kimligini almistir. Destanlarin uzun ömürlü olmasindaki en önemli sebep ise olusturulduklari dönemlerden bin yillarca, yüz yillarca sonra bile hafizalarda yer alabilmesidir. Okunmak için yaratilmamislardir, sadece var olmak için olusturulmamislardir, belki yüzyillarca genisletilmisler, ama en önemlisi var olduklari dönemi hem yasayanlara hem de sonrakilere kayit altina almak için nesillerden nesillere aktarilmislardir. Kendi alanlarinda uzman olan dil bilimcilerin, edebiyatçilarin, kültür tarihçilerinin hazirladigi bu özel kitap içinde, Asya kitasinin en dogusundan, Avrupa kitasinin en batisina; literatürde veya olusturduklari toplumlarda “destan” niteligi tasiyan anlatilarin genis bir yelpazesini bulacaksiniz. Her birini tek tek okudugunuzda bu kadar genis bir cografya ve zaman diliminde olusturulmus olmalarina ragmen farkli toplumlardaki benzer kültürel etkilesimleri de fark etme olanagi bulacaksiniz.”
G. Kökdemir