Belge Ve Kayıtlarla Bedreddin Börklüce Gerçeği

Talana dayali yapilanan sistemler sorguya, aykiriliga ve itiraza asla tahammül edemezler. Osmanli zihin dünyasinin algisina göre Börklüce - Bedreddin eylemi Osmanli sistemi için son derece tehlikeli bir itirazdir. Varligi, muktedirin saltanati için temel olan kulluk dünyasina aykiri bir durustur. Dolayisiyla Bedreddin - Börklüce Mustafa eylemiyle gerçeklesen yapiya bu zeminden bakilacak olursa, yansitmalarin disinda bu olayin gerçek anlami, ya da “gölgenin arkasindaki -karsi / gizli tarih olarak niteleyebilecegimiz- sakli gerçeklik” ne olabilir? Söz gelimi, eylemin gerçek niteligi nedir, öncüsü kimdir? Karaburun cografyasi bize neyi anlatiyor, hangi olusumu hatirlatiyor ya da hangi olguyu animsatiyor? Bedreddin ve Börklüce’nin eylem ve direnisi, gerçeklestirmek istedigi sistem, “resmi tarih yazicilari” tarafindan belli kaliplar kapsaminda biçimlendirilerek yansitilmaya ve benimsetilmeye çalisildigi gibi yalnizca bir iktidar / tahakküm mücadelesi ya da vakanüvislerin deyimiyle “bir mülhid-i sûfî“nin kendini “yalvaç / nebi” ilan etme girisimi / mücadelesi olarak tanimlanabilir mi? Bu denli yüzeysel bir yansitma, sorularin, gölgede kalan boyutlarin yaniti olabilir mi? Tarihin gölgeli / gizlenen sayfalarinda neler saklidir ve neden saklanir? Baktigimiz “Tevârih-i Âli Osman” kayitlari bu noktada sistemin zihin dünyasinin kodlarini bütün boyutlariyla aktariyor: “Seyh Bedre’d-dîn Iznik’e sürgün geldikde Börklüce Mustafâ Aydin iline vardi. Andan Aydin ilinden göçdi, Karaburun’a vardi. Ve Aydin ili vilâyetini gendüye döndürdi. Ve her nev’i kanunlar kodi ve hâsâ gendüye “peygamberem” didi. Ve cemi halka peygamber didürdi.” Söz gelimi, aktardigimiz -siradan bir Osmanli yaklasimi gibi görünen- bu kayittan ne anlamaliyiz ya da ne anlasilabilir? Börklüce Mustafa tarafindan konuldugu açikça söylenen ve toplumsal çevreleri derinden etkileyen, “Aydin ilini gendüye döndüren” bu “her nev’i kanunlar” nedir? Bir bakima “öte yüz okumasi” olan yanitlar bu çalismada...