Köşebaşı Toplumu

Kösebasi Toplumu (1943), kent antropolojisi yönelimli bir arastirma pratiginin en önemli klasiklerinden biri degil sadece, akademik jargonun kuru tekdüzeligine ve hatta skolastik çelmelerine takilmaksizin da yasama ve sokaga dokunulabileceginin en maharetli örneklerinden biri. Sokaga çikmak, orada olmak, orada yasamak... William Foote Whyte bu tür bir perspektifle sahasina daliyor. Dalmak burada en uygun düsen kelime kuskusuz, zira derinlere, hep daha derinlere inmek asil mesele. Whyte, bu dalisi yaptigi Boston'daki bir Italyan kenar mahallesinde siklikla yönünü de sasiriyor elbette, ama her zaman daha da dipte olani kesfedebilmek pahasina. Ve bunu ustalikla basariyor; Whyte'in kulaçlariyla, olabildigine renkli ve karmasik bir dünya, kaotik olarak görünenin altinda yatan muazzam nizam, en ufak bir çeteden mafyaya ve siyasete kadar uzanan iktidar aglari, bagimlilik iliskileri, tüm bir toplumsal evren tüm detaylariyla yüzeye çikiyor. Kösebasi Toplumu bu baglamda yöntemsel bir referans da. Katilimci gözlemin tüm avantajlarini ve elbette sorun teskil edebilecek yanlarini da dogrudan deneyimliyor Whyte. Çalismasinin ek kisminda ise bu deneyimine refleksif biçimde uzun uzadiya yer veriyor. Kösebasi Toplumu'nun hikâyesi üzerinden bizi isin mutfagina ve o dönemin akademik dünyasina buyur ediyor.

William Foote Whyte (1914-2000): Amerikali sosyolog. Kent antropolojisi alaninda katilimci gözlem yönteminin en mahir öncülerindendir. Kösebasi Toplumu çalismasi için dört yil boyunca Boston'daki bir Italyan kenar mahallesinde yasamistir. Amerikan Sosyoloji Derneginin Baskanligini da yapmistir.