Marx'ın Para Teorisi

Suzanne De Brunhoff'un da göstermis oldugu gibi, Marx'in parayi ele aldigi, onun para konusunda çalisan önde gelen yazarlarin yazdiklarini okudugunu ve elestirdigini, parasal ekonomilerin önde gelen olgularina bilimsel açiklama getirdigini göstermektedir. Bunun ötesinde, bu açiklama, yirminci yüzyil para teorisinde hâkim olan durumlardan açik bir biçimde farklidir ve belli tarihî olaylarin farkli açiklamasini ortaya koymaktadir. Bunun bir örnegi, devletin para politikasinin sermaye birikiminde krizleri yaratabilme ya da yumusatabilme sorunudur. Keynes'in soruna iliskin olarak, para politikasinin oldukça genis sinirlari içinde yatirim oranini degistirebilecegi ve dernesik talebi belirleyebilecegi biçiminde ortaya koydugu analiz, Marx'in, para politikasinin etkilerini para ve kredi alaniyla sinirladigi ve söz konusu politikanin temel etkisinin, kriz dönemlerinde sermayenin yogunlasmasi olarak gördügü tartisma temelinde ulastigimiz varsayimla kesinlikle uyusmamaktadir. Bu farkliliklari, istatistikî ve tarihî çalismalarda tam anlamiyla kullanilabilecek bir biçimde ortaya koymak ve formüle etmek önemli bir teorik görevdir. Marx'in para konusunda yazdiklari bir 'ön model' olma özelligini tasimaktadir ve bu teorik durumu bir dizi model biçiminde tam anlamiyla ifade etme noktasina getirmek bizim için gereklidir. De Brunhoff'un bu kitaptaki çalismasi, bu sorun üzerinde gerçeklestirilmis ve bu konuda yapilacak daha öte çalismalara temel teskil edecek ilk paha biçilmez bir arastirmadir.-Duncan K. Foley-