Mahir On'ların Öyküsü

Türkiye sol hareketinin tarihindeki yogunluk ile bu tarih üzerine yapilmis arastirmalar degerlendirildiginde bir paralellik olmadigini görürüz. Solun siyasi tarihinin yaklasik yüz yillik bir geçmisi olmasina ragmen bu konuda yayinlanmis eserler çok sinirlidir. Bunun çok çesitli nedenleri vardir. En önemli neden, yasakli bir tarih olmasidir. Solun siyasi geçmisini merak edenler konuyu ilk önce anti-komünist yayinlardan ögrenmeye çalistilar. Ancak 1961’den sonra bu konuda daha ciddi arastirmalar yayinlanmaya baslanmistir. Artik konu giderek kendi içinde gençlik, sendikalar,enternasyonal iliskiler gibi belli alanlarda ayrintili çalismalari gerektiren bir boyuta gelmistir.Fakat, “tarihi yazmak, tarihi yapmaktan daha zordur” derler. Belli zorluklari asarak bir okuyucunun eline ulasan böyle bir kitabin nasil hazirlandiginin-yazildiginin okuyucu tarafindan bilinmesinde yarar var. Okuyucu bu ön bilgilerle, okudugu kitabi daha iyi anlayabilir, daha iyi degerlendirebilir, edinecegi bilgi ve hazzi daha da artirabilir. Ayrica yazar-okuyucu arasinda olusacak güven iliskisini daha da pekistirebilir.Mahir Çayan hakkindaki bu biyografik kitap da solun genel tarihine iliskin arastirmalardan pek farkli degildir. Bu kitap ana hatlariyla söyle hazirlandi: Ilk elde arastirmacilarin karsilastigi sorun ekonomik olmustur. Ikinci sorun, elde edilecek bilgilerin derlenip toparlanmasidir. Kitabi hazirlarken konuyu birinci derecedenbilen kisilerle görüsme yapmak, belge ve dokümanlari incelemek için yurtiçi-yurtdisi degisik yerlere gidilmesi gerekiyordu. Bu sorun kitabin bitme asamasina kadar sürmüstür.Mahir’in biyografisini hazirlamak elbette ki kolay olmadi. 91’de belge toplamaya basladigimda sonuçta binlerce sayfalik doküman-belge-arastirma okumam erekecegini ve yüzden fazla kaseti dolduracak röportajlar yapacagimi düsünmemistim. Ilk anda direkt bilgilere ulasmakta zorluk çektim. Bunun en önemli nedeni, olayi bilen birinci elden taniklarin büyük çogunlugunun sag olmamasidir. Ikinci neden, devletin elinde bulunan belgelere (mahkeme tutanaklari, ifadeler vb.) ulasma güçlügüdür. Ayrica sanik avukatlarinda olmasi gereken belgelerin önemli bir kismi gözalti-tutuklama-arama nedeniyle yok olup gitmistir.