Kendini Tutamayan Boşluk İktisadi Felsefi Köşelikler

Günümüzde en ilginç teorik müdahaleler belli basli alanlarin içinden degil, açikça belli bir alana ait olmayan, bu alanlar arasinda kalan çatlaklardan doguyorsa eger, en dikkat çekici teorisyenlerden biri de Slavoj Žižek olmali. Ne çisini ne belini tutabilen bu kitabinda Žižek’in gelistirdigi fikirler tam da böyle bir is görüyor: Felsefe, psikanaliz ve siyasal iktisadin elestirisi arasindaki bosluklari dolduruyor. Ontolojiden cinsiyetlenmeye, cinsiyetlenmeden siyasal iktisadin elestirisine içkin geçisler üstünde duruyor Žižek: Üstü çizili Bir’in olusturdugu ontolojik Bosluk’a ancak cinsiyetlenmenin açmazlari üstünden erismek mümkünken, küresel kapitalizmde tekno-bilimsel ilerlemeyle birlikte dogup halen önümüzde duran cinselligin lagvedilmesi, yani bizatihi ‘insan dogasinin’ degismesi ihtimali de bizi odak noktasini siyasal iktisadin elestirisine kaydirmak durumunda birakmaktadir.
Alenka Zupancic’in yeni yayimladigimiz Cinsellik Nedir? kitabiyla kurdugu diyalogdan hareketle, ontolojinin sinirina radikal olumsuzlugu cisimlestiren fazlalik bir unsur, varlik düzenine naksedildigi haliyle cinsiyet farki antagonizmasi üstünden yaklasiyor Žižek. Iktisadi-felsefi bir perspektiften, önce bu ontolojik fazladan Marx’in arti-degerine, oradan da Lacan’in arti-keyif kavramina uzaniyor.
Tuhaf bir kitap bu. Spinoza’nin Etika’sinda karsimiza çikan paradoksu hatirlatiyor: Bir yandan varligin temel yapisi gibi ebedi konulara odaklanirken, diger yandan Pokémon Go oyunundan popüler televizyon dizisi Castle’a kadar çesitli örneklerle güncel meseleler üstüne gayet spesifik birçok tartismaya giriyor.

YAZAR HAKKINDA: 1949’da Slovenya’da dogdu. Doktorasini felsefe ve özellikle de Alman idealist felsefesi konusunda yapti. 1960’larin sonlarinda psikanalize ve Lacan düsüncesine yakin ilgi duydugu için, 1970’lerde Paris’e giderek Jacques Alain-Miller ile psikanaliz alaninda çalisti. 1980’lerde kendisi gibi Lacanci psikanaliz konusunda çalisan Mladen Dolar, Alenka Zupancic, Renata Salecl gibi isimlerle olusturdugu Ljubljana okulu, Avrupa’nin entelektüel çevrelerinde etkili olmaya basladi. Žižek halen Ljubljana Üniversitesi Sosyoloji Enstitüsü’nün kidemli arastirmacisi ve Ljubljana Teorik Psikanaliz Toplulugu’nun baskani; ayrica European Graduate School’da profesör ve Londra Üniversitesi Birkbeck Beseri Bilimler Enstitüsü’nde ders veriyor.