V.murad'ın Oğlu Selahaddin Efendi'nin Evrak Ve Yazıları I.cilt V.murad Ile Cleanthi Scalieri

Sehzade Selahaddin Efendi (1861-1915), 1876 yilinda üç ay ve üç gün saltanat sürmüs 33. Osmanli padisahi V. Murad’in tek ogludur. Babasinin tahttan indirilmesinden sonra, henüz 15 yasindayken ailenin diger fertleri ve hane halkiyla birlikte gözetim altinda yasamak mecburiyetinde kalmistir. V. Murad’in 1904’teki ölümüne kadar süren 28 yillik bu tecrit boyunca Selahaddin Efendi, zamaninin önemli bir kismini ani, düsünce ve duygularini kaleme almaya ayirmistir. Sada-yi Mahpus (Hapisteki Ses) adi altinda topladigi yazi ve kayitlarina ilaveten birkaç yillik günlüklerini kapsayan bu yazilar, son dönem Osmanli tarihinin en ilginç ve özgün kaynaklarindan birini olusturmaktadir. Tarihçi Prof. Dr. Edhem Eldem’in yeni harflere aktardigi, ayrintili açiklama ve yorumlarla yayina hazirladigi V. Murad’in Oglu Selahaddin Efendi’nin Evrak ve Yazilari metinlerin tipkibasimlarinin yani sira, Eldem’in her cildi tarihsel ve toplumsal baglami içine yerlestiren giris yazilariyla birlikte okuyuculara sunulmaktadir.
Dizinin ilk cildinde, Sada-yi Mahpus defterlerinin yedincisinin yarisini olusturan, V. Murad ile Cléanthi Scalieri (1833-1892) arasindaki gizli yazismanin kayitlari ele alinmaktadir. Scalieri, Proodos (Terakki) mason locasinin basindayken, o sirada henüz sehzade olan Murad’a yakinligiyla bilinirdi. Genç veliahdi 1872 yilinda masonluga kabul ettirmis, kisa saltanatindan sonra da onu tekrar tahta geçirmek için mücadele etmis, 1878’de Atina’ya kaçmak zorunda kaldigi halde Murad’la haberlesmeye devam etmeyi basarmistir. 1883 ile 1886 yillari arasindaki bu iki yönlü yazismayi Çiragan cephesinde yürüten Selahaddin Efendi, bu deftere de kaydederek bugüne kadar gelmesini saglamistir.
Eldem’in yayina hazirladigi malzemenin bütününü tanitip dönemin genel bir degerlendirmesini yaptigi uzun giris yazisiyla birlikte, V. Murad’in Oglu Selahaddin Efendi’nin Evrak ve Yazilari’nin birinci cildindeki metinler ve yazismalar, II. Abdülhamid döneminin en karanlik veçhelerinden birine isik tutmanin ötesinde, dönemin siyaset ve zihniyet dünyasini daha iyi anlamamiza imkân vermektedir.