Selçuklularda Vezirlik

SELÇUKLU TARIHININ
SIRA DISI MAKAMI: VEZIRLIK
Selçuklularin siyasî ve idarî teskilat yapisi nasildi? Bu yapida vezirler nasil bir öneme sahipti? Selçuklu vezirleri nasil bir egitim ve yetistirilme sürecinden geçerdi? Vezirlerin islevleri, ayricaliklari ve riskleri nelerdi? Selçuklularda vezirlik makami neden zayifladi? Selçuklularda sivil idarenin isleyisindeki bozukluklar nelerdi? Sivil ve askeri yapi arasindaki güç ve yetki dengesi nasil bozuldu? Sivil idarenin etkinligi neden tamamen ortadan kalkti?
Carla L. Klausner’in Arapça ve Farsça birincil kaynaklari kullanarak hazirladigi bu çalisma, genelde devlet teskilâti ve özelde ise Tugrul Bey’in 1055’te Bagdat’a girisinden Irak’ta son taht vârisi II. Tugrul’un 1194’deki ölümüne kadar devletin merkez bölgesindeki (Irak ve Iran) vezirlik müessesesi hakkinda özgün ve derinlikli bilgiler sunma amaci tasiyor.
Bati Asya’da Islamî devlet yönetimi meselesiyle baslayan kitabin ilk bölümünde Selçuklularda merkez ve eyalet yönetimi, ulemânin rolü, kadinin islevi, sultan ve halife arasindaki iliski derinlemesine inceleniyor. Böylece Selçuklu devlet teskilatinin zayifliklari ortaya çikmis oluyor. Ikinci bölümde Selçuklu vezirlik makami tüm teferruatiyla masaya yatiriliyor: Islevleri, seçimi, egitimi ve yetistirilmesi, dinî kökeni, kültürel kökeni, menfaatleri, vezirligin ayricaliklari ve riskleri
Son bölümdeyse Selçuklu tarihinin en hassas meselelerinden birine deginiliyor: Sultanin manipüle edilmesi ve vezirlik makaminin zayiflamasi, sivil idarenin isleyisine askerî müdahale.
Selçuklularda Vezirlik: Sivil Idare Üzerine Bir Arastirma (1055-1194), alaninin en önemli kitaplarindan biri olarak tarihçilerin basucunda yer alacak bir eser