Eski Tanrılar, Yeni Bilmeceler Marx'ın Kayıp Teorisi

Yakın geçmişte yayımlanan yaşamöyküleri, onu bir 19. yüzyıl figürü olarak konumlamakta ısrarlı. Mike Davis’in Marx ve Marksizm hakkında tezlerini ilk kez doğrudan kaleme aldığı bu kitapta ise, sadece geçmişe değil bugüne dair de konuşan bir düşünür çıkıyor karşımıza.

Bir dizi araştırıcı ve kışkırtıcı makaleyi bir araya getirdiği kitabında Davis, Marx’ın zamanımıza dönük iki temel sorgulamasını keşfe çıkıyor: “Toplumun devrimci dönüşümüne kimler önderlik edebilir” ve “Gezegenimizdeki çevresel krizin nedeni ve çözümü nedir?”

Marx geri döndü, ama hangi Marx?

Yakin geçmiste yayimlanan yasamöyküleri, onu bir 19. yüzyil figürü olarak konumlamakta israrli. Mike Davis’in Marx ve Marksizm hakkinda tezlerini ilk kez dogrudan kaleme aldigi bu kitapta ise, sadece geçmise degil bugüne dair de konusan bir düsünür çikiyor karsimiza.

Bir dizi arastirici ve kiskirtici makaleyi bir araya getirdigi kitabinda Davis, Marx’in zamanimiza dönük iki temel sorgulamasini kesfe çikiyor: Toplumun devrimci dönüsümüne kimler önderlik edebilir ve Gezegenimizdeki çevresel krizin nedeni ve çözümü nedir?

Davis, Marx’in kuramsal metinlerinin ve siyaset yazarliginin yeni boyutlarini aydinlatmak için emek tarihinin o genis arsivine basvuruyor. Bize kayip bir Marx öneriyor. Bu Marx’in, tarihin aktörlerine, milliyetçilige ve sinif mücadelesinin arada kalan siniflarla ilgili görünümüne dair çözümlemeleri, bizim karanliga gömülmüs çagimizda devrimci düsüncelerin yeniden canlandirilmasi için kritik önemde. Davis, küresel istihdam krizi ile giderek bozulan iklim sartlarini da ele aldigi çözümlemesinde kapitalizmin insanligin devamini saglama konusundaki basarisizligina dikkat çekerken, insanlik çagina dair fetisizmi de kiyasiya elestiriyor.

Eski Tanrilar, Yeni Bilmeceler’in son bölümünde, artik unutulup gitmis eski bir tartismaya, “alternatif sosyalist kentçilik” (1880-1934) tartismalarina bakan Mike Davis, sürdürülebilir bir çevrede evrensel ölçekte yüksek nitelikli bir yasamin temel kavramlarini aramaya koyuluyor.

Tarihsel sosyoloji, kültürel analiz ve strateji alaninda bir el kitabi oldugu kadar, Marksist tartismalara mükemmel bir giris de olan Davis’in bu kitabi, eyleme geçirici bir silah özelligi de tasiyor.

- Robert Brenner -

Marx’in Manifesto ve 18 Brumaire’de ortaya koydugu o derin ve yogun siyasi analiz mirasini insa etmede, Mike Davis kadar basarili bir isim daha yok.

- Leo Panitch -