Robespierre Ciltli

Maximilien Robespierre (1758-1794), kimilerine göre dünyayi altüst eden ve etkilerini günümüzde bile hissettiren 1789 Fransiz Devrimi’nin hasin ama hakli devrimcisi, kimilerine göre kana susamis bir katil ve diktatördür. Elinizdeki biyografiye göreyse sarsilmaz adalet duygusu, etkileyici hitabeti ve çelik iradesi sayesinde, siddetle yikan ve siddetle kuran Fransiz Devrimi içinde kendine yer bulmus bir tasra avukatidir. 1789’un devrimcileri, bütün o çalkantili yillar içinde halk egemenligi, anayasal devlet, yasal ve dini esitlik, sinif ayricaliklarina ve derebeylige son verilmesi gibi çok önemli vaatlerini korumayi basarmis, 1793 yilinda dis düsmanlara karsi kazandiklari askeri zaferlerle devrimi ve yeni cumhuriyeti muzaffer kilmislardir. Ancak birçok arkadasinin aksine, düzeni saglamak için ilkelerinden ödün vermeye razi olmayan Robespierre açisindan bu basarinin insani maliyeti agir olmustur: hasta düsmüs, tükenmis, mantigini yitirmistir. Nitekim en çok alintilanan konusmasini, yoldaslarini devrime tehdit olarak görmeye basladigi bu dönemde yapmistir: “Baris zamaninda halk yönetiminin ana kaynagi erdemse de, devrim sirasinda bu hem erdem, hem terördür: Erdem olmadan terör öldürücüdür, terör olmadan erdem güçsüzdür. Terör hizli, sert, kati bir adaletten baska bir sey degildir.”