Ömerin Çocukluğu / Türk Edebiyat Klasikleri 13

Muallim Naci, nam-i diger Ömer, sekiz yasina kadarki çocukluk hatiralarini pek sevimlice, neredeyse o yasindan anlatiyor. Babasi, abisi, annesi, kedisi Findik, Hoca Efendi, mahalledeki komsular... Bir çocugun çevresindeki herkes var bu anlatida. Sokakta karsilastigi köpegin saldirmasi üzerine yasadigi korku, eve alinan oglakla bahçede geçirdigi keyifli vakitler, oynarken düsüp yaralanmasi, babasiyla ders çalistigi saatler, mektepte falakaya yatiran Hoca Efendi’den ve karanliktan korkusu, bilmedigi bir yerde kayboldugunda duydugu çaresizlik... Muallim Naci, hepimizin çocuklugundan tanidigi bu duygulari öyle canli anlatiyor ki tek basimiza gidemeyecegimiz bir mazinin içine bizi birakiveriyor; üstelik eski Istanbul da semtleri ve yasayisiyla yanimizda olarak.

Muallim Naci (Ömer) (1850-1893) Muallim Naci, Saraçhanebasi’nda saraçlik yapan Ali Bey ile Fatma Zehra Hanim’in ogullari olarak Fatih’te dünyaya geldi. Babasinin vefati üzerine annesi ve kardesleriyle Varna’ya, dayisinin yanina yerlestiler. Fatih Fevziye Mektebi’nde baslayan egitimine Varna’da devam eden Naci, bir yandan medrese egitimi görürken bir yandan da özel hocalardan Arapça, Farsça ve Fransizca ögrendi. Hattatliktan icazet aldi. Muhayyelat-i Aziz Efendi romanindaki Naci karakterinden etkilenerek bu adi kendisine mahlas olarak seçti ve ilk siirlerini de Naci mahlasiyla bu dönemde yazdi. Tercüman-i Hakikat’e siirlerini gönderen Naci, Varna’dan Istanbul’a döndügünde bu gazetenin edebi sütunlarini yönetmeye basladi. Burada yayimladigi eski tarz siirler eski-yeni tartismasinda bir kutuplasma yaratti ve gazetenin sahibi Ahmet Mithat’in tepkisini çekti. Arkadaslariyla beraber gazeteden ayrilan Muallim Naci Saadet ve Mürüvvet’te yazilarini yayimladi; Mecmua-i Muallim dergisini yönetti. Mekteb-i Sultani ve Mekteb-i Hukuk’ta edebiyat ögretmenligi yapan Muallim Naci, Tanzimat Dönemi edebiyatimizin meshur ve önemli simalarindandir. Yeni kültüre sahip, milli degerlere bagli, edebiyatta eskiyi savunur görünmekle beraber dilin sadelesmesi ve edebiyatin yenilesmesine hizmet etmis bir yazardir. Sairligi, sözlük çalismalari, çevirileri ve yazarligiyla Tanzimat edebiyatinin yine çok yönlü isimlerinden olan Muallim Naci’nin seçme eserlerine Türk Edebiyati Klasikleri Dizisi’nde yer vermeyi sürdürecegiz.