Aşk I Memnu / Günümüz Türkçesiyle

Ask-i Memnu yirminci yüzyil basinda Istanbul’da, Batili yasam tarzini benimsemis bir toplum katinda geçen gönül macerasini konu edinir. Her bir karakterin özel bir hayat yasamasi romanin baslica özelligi sayilir. Öte yandan bunlar tarihimizde bir dönüm noktasi olan Bati’ya açilisin insanlaridir, ama ne kadar Chopin çalsalar, Alexandre Dumas okusalar, redingot giyseler de düsünce ve duyarliklariyla bizim insanlarimizdir.
Halit Ziya Usakligil (1867-1945) Taninmis Usakizade Ailesinin üyesi olarak çocuklugu Istanbul’da, ilk gençligi Izmir’de geçti. Eski tarzda Arapça ve Farsça ögrenim gördü. Aydin görüslü babasi Haci Halil Efendi’nin elinden düsürmedigi Hafiz-i Sirazî’nin Divan’i ile Mevlânâ’nin Mesnevi’siyle yetisti. Istanbul’da yasadigi yillarda, Gedikpasa’da Güllü Agop’un oyunlarini izleme firsati buldu. Özel Fransizca dersleri aldi. Yazi hayati Avusturyali Katolik rahiplerin yönettigi Mechitariste’de okurken basladi. On besinde ilk yazisi yayimlandi. Izmir’de taninan, Fransiz edebiyatçi Auguste de Jaba onu Mechitariste’ye hazirlarken bir de roman çevirtti. Okuldan ayrildiginda ilk isi sair Tevfik Nevzat’la Nevruz adli bir dergi çikarmak oldu (1884). Ardindan Hizmet gazetesini yayimladi. Izmir Rüstiyesi’nde Fransizca ögretmenligi, Osmanli Bankasi’nda çevirmenlik yapti. 1893’te Istanbul’daki Reji Idaresi’nde baskâtiplige ve II. Mesrutiyet’in ilaniyla reji komiserligine getirildi. 1909’da Ittihat ve Terakki’nin önerisiyle V. Mehmed’in mabeyn baskâtipligine atandi. Darülfünun’da Bati edebiyati ve estetik dersleri verdi. Siyasal görevlerle Fransa, Almanya ve Romanya’ya gitti. Bu yogun çalisma hayatinin içinde yazarligini da ilerletti. 1896’da Edebiyat-i Cedide topluluguna katilip Servet-i Fünun’da kendisine büyük ün kazandiran romanlarini tefrika etmeye basladi. Ilk büyük romani Mai ve Siyah yayimlandiginda büyük ses getirdi. Ask-i Memnu, Kirik Hayatlar ve pek çok hikâyesi pes pese geldi. 1901’de yazarligi biraktigini duyursa da II. Mesrutiyet’ten sonra yazmaya devam etti, ancak bu dönem yazdiklarini 1923’e kadar ortaya çikarmadi. Ilk romancilarimiz Namik Kemal ve Ahmet Mithat olarak anilsa da edebiyatimiz Halit Ziya ile çagdas romanin gerçek örneklerine kavusur.